Madame S. woont al meer dan twee jaar in een treinstation in de regio Luik. Ze woont midden in een gang, te midden van het rumoer. Ze leeft waar mensen passeren, soms stilstaan maar altijd weer doorlopen. Ze woont daar teruggetrokken in een hoek. Men ziet haar niet, maar men ruikt haar. Met een geur die afstoot, die je doet kokhalzen, je wegjaagt. Maar hoe dan ook, ze bestaat.
Ze bestaat in het lawaai
Ze is bijna altijd op dezelfde plek. Vanuit haar vesting ziet en hoort ze de passanten.
Als ze zich verplaatst, is het om de buitenkant van het station te bekijken. Soms gaat ze op een bankje zitten en blijft daar zitten, verdiept in alles wat ze ziet en hoort.
Is dit wat ze zoekt? Overweldigd worden door lawaai en verschillende prikkels om geen last te hebben van die van haarzelf?
Ze bestaat in haar lichaam
Al enkele maanden laat ze ons weten dat ze zich wil wassen, maar alleen op een specifieke plek, die slechts één keer per week geopend is - en altijd precies tijdens onze teamvergaderingen. Bingo…
We maakten ons toch een paar keer vrij omdat ze ons vroeg om haar te vergezellen. Maar elke keer heeft ze minstens één reden om niet te gaan. We zijn altijd bereid om haar te vergezellen, maar dan vertelt ze ons dat ze alleen wil gaan. Dat duurt nu al een paar weken, zonder resultaat.
Het is duidelijk dat ze zich bewust is van haar geur. Ze zegt dat ze zich moet wassen maar ondanks al onze pogingen komt het er nooit van.
Wat ze wel verzorgt is haar haar dat ze borstelt en in model brengt. Ze heeft blijkbaar geen duidelijk idee over wat het betekent zichzelf goed te verzorgen.
Ze bestaat door haar geur
We weten dat vies zijn, niet voor jezelf zorgen, slecht ruiken, een manier kan zijn om jezelf tegen anderen te beschermen, om ze op afstand te houden. Voor een vrouw is het ongetwijfeld ook een dubbele bescherming.
Maar het is soms ook een roep om hulp, een manier om te zeggen "Ik zit in de put en kom er niet meer uit. Help me".
Stilletjes in een hoek maakt ze haar aanwezigheid te kennen door haar geur, ook al is het ten koste van blikken vol oordeel, ongemak of medelijden, of zelfs minachtende en beledigende opmerkingen. Ze wordt gezien, gehoord, aangesproken. Kortom, ze bestaat.
Ze bestaat door onze begeleiding
Door onze aanwezigheid geven we haar de erkenning dat ze bestaat, dat we haar zien, dat ze belangrijk is, maar ook een erkenning van wat ze doormaakt.
We bieden haar de mogelijkheid om er te zijn, door ons begeleid en ondersteund te worden op weg naar iets anders. We proberen ook tijdens gesprekken een band met haar te scheppen, haar te betrekken in een discussie en zichzelf te laten vinden.
We verkennen mogelijkheden en staan haar bij, wat er ook gebeurt en hoe lang het ook duurt om dit masker, deze beschermende vuillaag, deze onmiskenbare geur weg te nemen.
Wat er ook gebeurt, we zullen er zijn voor Madame S
We zullen haar begeleiden, hoe ze er ook uitziet of in welke staat ze ook verkeert.
We zullen er zijn, hoe lang het ook duurt voordat ze niet meer aan haar eigen gedachten ontvlucht door zich onder te dompelen in het comfort van de drukte.
We zullen er altijd zijn om mevrouw S. te laten zien dat ze op ons kan rekenen, met of zonder deze lagen kleding, dit vuil, deze geur, deze mentale vlucht.
We moeten ervan bewust zijn
Het is moeilijk te zien hoe mensen in soms onaanvaardbare toestanden verkeren. Maar we moeten ook erkennen dat ze vaak niet vies zijn uit een gebrek aan diensten en hulp, maar ook omdat ze voor deze optie kiezen om op straat te overleven, ronddwalend, eenzaam en met vele risico's.
Lichaam en kleding zijn een beschermende laag, maar dat geldt ook voor het gedrag onder levensomstandigheden op een heel drukke plaats. Een laag die nodig is om op de been te blijven en te ontsnappen aan mentaal onaanvaardbare situaties.
Het is een manier om te overleven in een destructief en onmenselijk universum.
Volg ons nieuws in Luik
--
(*) We stellen alles in het werk om de privacy van onze patiënten te beschermen en ons beroepsgeheim te respecteren. Toch willen we getuigen hoe onze patiënten moeten overleven en hoe we samen aan hun re-integratie werken. Daarom zijn namen van personen en plaatsen weggelaten of veranderd en reële situaties in een andere context geplaatst. Er is geen rechtstreeks verband tussen de mensen op de foto’s en het hier bovenstaande verhaal.